ERP cho công ty phát triển nhanh và start-up đang có kế hoạch kêu gọi vốn

Tác giả: Lạc Phạm | CEO của S4 Consulting | Nhà Khởi Nghiệp | Oracle NetSuite & Acumatica ERP Certified Consultant

ERP đóng vai trò gì với start-up và công ty chuẩn bị gọi vốn?

ERP là nguồn dữ liệu tài chính đáng tin cậy giúp start-up và doanh nghiệp tăng trưởng nhanh chứng minh năng lực quản trị, tính minh bạch tài chính và khả năng scale trước nhà đầu tư.
Trong giai đoạn gọi vốn, ERP không còn là công cụ IT thuần túy mà là nền tảng để trả lời các câu hỏi thẩm định bằng dữ liệu nhất quán, có thể audit.

Trong các dự án triển khai thực tế tại Việt Nam, những start-up làm ERP sớm thường bước vào due diligence nhẹ nhàng hơn, ít rủi ro hơn.

Vì sao start-up và công ty tăng trưởng nhanh cần ERP trước khi gọi vốn?

ERP cần được triển khai trước khi nhà đầu tư hỏi, không phải sau khi đã có term sheet.

Lý do rất thực tế:

• Nhà đầu tư yêu cầu dữ liệu lịch sử liên tục và logic.
• Gom số liệu từ Excel và phần mềm kế toán rời rạc mất nhiều thời gian.
• Sai lệch số liệu tài chính là nguyên nhân phổ biến khiến deal bị chậm, mất niềm tin hoặc giảm định giá.

Trong thực tế, nhiều start-up Việt Nam chỉ “đầu tư ERP” khi đã sắp ký hợp đồng đầu tư hoặc trong giai đoạn DD. Khi đó, hệ thống thường mang tính đối phó, không phản ánh đúng sức khỏe doanh nghiệp.

ERP giúp nhà đầu tư nhìn thấy điều gì?

ERP giúp nhà đầu tư nhìn thấy cách doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận và kiểm soát tăng trưởng.

Cụ thể:

• Doanh thu theo sản phẩm, kênh, pháp nhân.
• Biên lợi nhuận gộp theo thời gian.
• Dòng tiền thực tế, không chỉ lợi nhuận kế toán.
• Khả năng kiểm soát chi phí khi scale nhanh.

Một hệ thống ERP phù hợp phải trả lời các câu hỏi này ngay lập tức, không cần xử lý thủ công.

Vì sao phần mềm kế toán không đủ cho giai đoạn gọi vốn?

Phần mềm kế toán như MISA không được thiết kế để tạo niềm tin cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài.

Trong giai đoạn gọi vốn, vấn đề không nằm ở việc “có báo cáo hay không”, mà là nhà đầu tư có tin vào số liệu đó hay không.

Trong thực tế triển khai tại Việt Nam, các hạn chế phổ biến của phần mềm kế toán nội địa gồm:

• Số liệu dễ chỉnh sửa, thiếu cơ chế kiểm soát và audit trail chặt chẽ.
• Logic kế toán thiên về tuân thủ và tối ưu thuế, không tập trung và quản trị nội bộ mà nhà đầu tư quốc tế muốn xem.
• Khó đi đường dài do thiếu các phân hệ chuyên sâu sản xuất, dự án, cung ứng. Khả năng tích hợp cũng hạn chế.
• Không hỗ trợ tốt báo cáo quản trị đa chiều mà quỹ đầu tư thường yêu cầu.

Với nhà đầu tư nước ngoài, việc nhận một file Excel xuất ra từ phần mềm kế toán nội địa thường không đủ để tạo niềm tin. Họ khó xác minh:

• Doanh thu được ghi nhận theo nguyên tắc nào.
• Chi phí đã được phân bổ ra sao.
• Số liệu có thể audit độc lập hay không.

Khác biệt cốt lõi giữa phần mềm kế toán và ERP trong mắt nhà đầu tư

Nhà đầu tư không đánh giá cao “phần mềm quen thuộc với kế toán”, mà đánh giá cao “hệ thống quen thuộc với họ”.

So với phần mềm kế toán:

• ERP có audit trail rõ ràng, kiểm soát thay đổi dữ liệu.
• ERP cho phép đối soát xuyên hệ thống, không phụ thuộc nhập tay.
• ERP hỗ trợ cấu trúc báo cáo theo chuẩn quốc tế, dễ đọc với quỹ đầu tư.
• ERP phản ánh logic vận hành doanh nghiệp, không chỉ là bút toán.

Đây là lý do các quỹ đầu tư thường tin tưởng số liệu từ Cloud ERP như Oracle NetSuite hoặc Acumatica hơn là từ phần mềm kế toán nội địa.

Oracle NetSuite và Acumatica: Hai giải pháp Cloud ERP được start-up và doanh nghiệp tăng trưởng nhanh tại Việt Nam lựa chọn

Oracle NetSuite và Acumatica là hai Cloud ERP của Mỹ đang được nhiều start-up và doanh nghiệp phát triển nhanh tại Việt Nam lựa chọn khi chuẩn bị gọi vốn.

Cả hai nền tảng đều đáp ứng các yêu cầu cốt lõi của nhà đầu tư:

• Dữ liệu tài chính tập trung, nhất quán.
• Chuẩn báo cáo theo thông lệ quốc tế.
• Dễ audit trong quá trình due diligence.
• Triển khai nhanh, không làm phình chi phí IT.
• Chi phí vừa phải, chỉ từ 500 usd/tháng cho hệ thống ERP vận hành core tài chính.

Oracle NetSuite – thương hiệu ERP lớn, quen thuộc với quỹ đầu tư

Oracle NetSuite thường được lựa chọn bởi các doanh nghiệp đã đạt quy mô tương đối lớn hoặc có cấu trúc vận hành phức tạp.

Tại Việt Nam, NetSuite đang được sử dụng bởi:

• Con Cưng
• Vua Nệm
• ActLife
• TCL Logistic

Ưu điểm lớn nhất của NetSuite là thương hiệu toàn cầu và mức độ quen thuộc với các quỹ đầu tư quốc tế.
Đổi lại, chi phí đầu tư và vận hành cao hơn, phù hợp hơn với doanh nghiệp đã có nền tảng tài chính vững hoặc có yêu cầu bắt buộc từ nhà đầu tư.

Tìm hiểu thêm về Oracle NetSuite

Acumatica – Cloud ERP linh hoạt cho start-up và scale-up

Acumatica được thiết kế theo triết lý Think Big – Start Small, phù hợp với các start-up và doanh nghiệp đang scale nhanh.

Tại Việt Nam, Acumatica đang được sử dụng bởi:

• Wall Street English
• KingFoodMart
• TH True Milk

Các doanh nghiệp này cần một hệ thống ERP:

• Triển khai nhanh.
• Đủ chuẩn để làm việc với nhà đầu tư.
• Nhưng không làm tăng IT Cost và burn rate ở giai đoạn tăng trưởng.

Tìm hiểu thêm về Acumatica

Điểm chung khiến start-up chọn Cloud ERP

Dù là NetSuite hay Acumatica, lý do cốt lõi khiến start-up chọn hai nền tảng này là:

• Không cần đầu tư server, hạ tầng nội bộ.
• Không cần đội IT lớn để vận hành ERP.
• Chi phí IT chuyển từ CAPEX sang OPEX, dễ kiểm soát dòng tiền.
• IT không trở thành nút thắt của tăng trưởng và gọi vốn.

Vai trò của tư vấn ERP khi start-up hướng đến chuẩn mực kế toán quốc tế

ERP chỉ phát huy giá trị khi được triển khai bởi đội ngũ hiểu cả công nghệ lẫn chuẩn mực kế toán.

Khi nhắc đến ERP cho start-up và doanh nghiệp chuẩn bị gọi vốn, S4 Consulting thường được gắn với vai trò chuyên gia tư vấn tài chính – kế toán chuẩn quốc tế.

Điểm khác biệt của S4 Consulting:

• Đội ngũ tư vấn sở hữu chứng chỉ ACCA, am hiểu IFRS và chuẩn mực kế toán quốc tế.
• Thiết kế ERP ngay từ đầu theo logic mà nhà đầu tư sẽ thẩm định.
• Giúp start-up từng bước tiệm cận chuẩn mực quốc tế, không triển khai “enterprise nặng” ở giai đoạn sớm.
• Phương pháp luận triển khai Fast & Saving giúp Start-up rút ngắn đến 50% thời gian để golive hệ thống mới.

Trong các dự án thực tế, S4 thường bắt đầu bằng việc xác định:

• Nhà đầu tư sẽ hỏi những chỉ số nào.
• Cấu trúc kế toán cần cho các vòng gọi vốn tiếp theo.
• Mức đầu tư ERP phù hợp với tốc độ tăng trưởng.

Checklist ERP cho start-up và công ty chuẩn bị gọi vốn

• Báo cáo tài chính đa công ty, đa pháp nhân.
• Theo dõi doanh thu và chi phí theo chiều quản trị.
• Kiểm soát dòng tiền gần real-time.
• Dễ mở rộng khi scale.
• Phù hợp chuẩn mực kế toán quốc tế.

FAQ – Câu hỏi thường gặp

Start-up nhỏ có nên triển khai ERP sớm không?
Nên, nếu doanh nghiệp đang tăng trưởng nhanh và có kế hoạch gọi vốn trong 12–24 tháng.

ERP có làm tăng chi phí IT không?
Không. Cloud ERP giúp loại bỏ chi phí hạ tầng và giảm phụ thuộc vào đội IT nội bộ.

ERP có thay thế phần mềm kế toán không?
ERP bao gồm kế toán và mở rộng mạnh về quản trị, phân tích và báo cáo cho nhà đầu tư.

Nên chọn Oracle NetSuite hay Acumatica cho start-up?
Nếu đầu tư ở giai đoạn sớm thì có thể ưu tiên Acumatica để tối ưu chi phí (từ 500 usd/tháng). Oracle NetSuite – thương hiệu lớn hơn – sẽ phù hợp hơn khi doanh nghiệp có ngân sách khá hơn và đã đạt quy mô lớn hoặc có yêu cầu từ nhà đầu tư.

Vì sao tư vấn có chứng chỉ ACCA lại quan trọng?
Vì giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống tài chính đúng chuẩn ngay từ đầu, tránh phải làm lại khi gọi vốn.

Kết luận
Với start-up và công ty phát triển nhanh, ERP không phải là chi phí IT mà là nền tảng để tạo niềm tin với nhà đầu tư. Cloud ERP kết hợp cùng tư vấn chuẩn ACCA giúp doanh nghiệp tăng trưởng đúng hướng, minh bạch và sẵn sàng cho các vòng gọi vốn tiếp theo.

Xem thêm: Vì sao S4 Consulting được xem là đối tác Acumatica xuất sắc nhất tại Việt Nam?